Woning De Leest heeft nu een arts NAH
De Leest in Zutphen is de nieuwste woning van Op Pad. Hier wonen mensen met niet-aangeboren hersenletsel (NAH) die ook verpleging nodig hebben. Sinds het voorjaar van 2022 is specialist ouderengeneeskunde Berber Oldenbeuving verbonden als arts NAH aan De Leest. Wat houdt haar werk in? Waarom is het belangrijk dat de cliënten van De Leest een eigen arts NAH hebben?
Op Pad heeft de ambitie om De Leest te ontwikkelen tot een een woning inclusief behandeling. Dat betekent dat de woning veel zorgverlening zelf in huis heeft. Denk daarbij aan eigen fysiotherapie, logopedie, ergotherapie, en een eigen arts. Hierin zijn inmiddels stappen gemaakt. Een belangrijke stap was het aantrekken van een arts NAH, in de persoon van specialist ouderengeneeskunde Berber Oldenbeuving. Zij werkt sinds maart 2022 voor De Leest, vier uur per week. Daarnaast is ze werkzaam in de ouderenzorg van Sensire.
Aanvullend op de zorg van de huisarts
"De bewoners van De Leest behouden hun eigen huisarts", legt Berber uit. "Maar mensen met NAH, en zeker de bewoners van De Leest, hebben soms medische zorgvragen die buiten de specifieke deskundigheid van een huisarts valt. Ik ben dus aanvullend op de zorg die de huisarts biedt, met wie ik een prima samenwerking heb."
Berber vervolgt: "De rol die ik heb als arts NAH is goed te vergelijken met die van een arts voor verstandelijk gehandicapten (AVG). Ook die groep heeft specifieke medische zorgvragen. In Nederland bestaat het vak 'NAH-arts' officieel (nog) niet. Daarom noem ik mezelf dan ook 'arts NAH'."
Als specialist ouderengeneeskunde heeft Berber, net als een klinisch geriater, veel kennis over kwetsbare ouderen. Het verschil is dat een geriater binnen het ziekenhuis werkt en een specialist ouderengeneeskunde daarbuiten. Bijvoorbeeld ambulant of in een verpleeghuis. Ook werkt een specialist ouderengeneeskunde veel meer in een multidisciplinair team: kennis die dus ook goed gebruikt kan worden bij de NAH. "Naast mijn werk voor Op Pad werk ik als specialist ouderengeneeskunde in een verpleeghuis van Sensire in Zutphen."
Niet alleen medisch, ook psychisch en sociaal
In hoeverre kan Berber haar kennis en ervaring als specialist ouderengeneeskunde toepassen als arts NAH? "Kwetsbare ouderen hebben vaak meerdere ziektes tegelijk, met veel verschillende medicijnen die elkaar beïnvloeden. Dat geldt vaak ook voor mensen met NAH. Daarnaast zie je bij ouderen veel cognitieve problemen en problemen met gedrag daarbij, die ook bij mensen met NAH voorkomen."
Het vak van specialist ouderengeneeskunde gaat veel breder dan louter medisch. En dat geldt ook voor Berbers rol als arts NAH. "Ik kijk niet alleen vanuit een medische blik naar de cliënt, maar heb vooral ook oog voor de psychische en sociale aspecten. En juist ook naar de samenhang tussen medisch, psychisch en sociaal. Want deze cliënten zijn op al deze drie gebieden kwetsbaar, zoals ouderen dat ook kunnen zijn. In samenspraak met het team van De Leest probeer ik op al die gebieden de kwaliteit van leven voor de cliënt te behouden en waar mogelijk te verbeteren. Daarom hebben we regelmatig overleg met alle betrokken disciplines en fungeer ik als arts NAH hierin als een soort spil."
De zorg die Berber biedt, is cyclisch: "Dat betekent dat ik bij iedere bewoner regelmatig bekijk hoe het met hem en haar gaat. En waar nodig het gekozen beleid aanpas, uiteraard in overleg met het team." Daarnaast ondersteunt Berber waar nodig de verpleging van De Leest bij het verrichten van bepaalde handelingen, bijvoorbeeld bij het verwisselen van een PEG-sonde voor maagvoeding, in geval dit moeilijk gaat.
Brede blik en de tijd nemen
Het kijken met een brede blik naar een patiënt en de tijd kunnen nemen voor de patiënt, is voor Berber de motivatie geweest om voor de ouderengeneeskunde te kiezen. De stap naar arts NAH sluit daar uitstekend bij aan.
"Naast overeenkomsten zijn er ook verschillen tussen kwetsbare ouderen en mensen met NAH", merkt Berber op. "In bijvoorbeeld een verpleeghuis zijn verreweg de meeste bewoners ouder dan 75 jaar, ze naderen veelal hun levenseinde en zijn over het algemeen niet ondernemend meer. Ik schat dat de gemiddelde leeftijd van de bewoners van De Leest rond vijftig jaar ligt. De jongste is zelfs begin twintig. Dat is een enorm verschil. Deze mensen hebben nog een heel leven voor zich en willen nog van alles ondernemen. Ik merk dat alleen al aan het feit dat de bewoners van De Leest vaak 'de hort op' zijn: ze hebben veel activiteiten buiten de deur. Ik vind het een mooie uitdaging om hen zoveel mogelijk te ondersteunen in het ondernemen van de dingen die ze graag doen."
Plotselinge breuk in levenslijn
Berber noemt nog een opvallend verschil met kwetsbare ouderen. "Bij ouderen is de achteruitgang vaak geleidelijk gegaan. Mensen met NAH hebben veelal een plotselinge breuk in hun levenslijn. Door bijvoorbeeld een ongeval of een herseninfarct is hun leven van het één op het andere moment compleet veranderd. En moeten ze doelen die ze hadden in hun leven drastisch bijstellen."
Dit valt Berber ook op: "Ik vind het mooi om te zien hoe het team van De Leest de bewoners zoveel mogelijk ondersteunt in het zich ontplooien en het ondernemen van dingen. Ook in dingen die misschien in eerste instantie onmogelijk lijken. Er wordt juist in mogelijkheden gedacht. En dat is iets wat ik als arts NAH graag ondersteun."